به گزارش وب‌سایت WellnessTips، بیماری‌ها، بخش جدایی‌ناپذیری از زندگی انسان‌ها هستند و می‌توانند از یک سرماخوردگی ساده تا بیماری‌های مزمن و پیچیده را شامل شوند. برخی از این بیماری‌ها به دلیل شیوع بالا و تأثیر قابل توجه بر سلامت عمومی، به عنوان بیماری‌های شایع شناخته می‌شوند. آشنایی با علل، علائم و روش‌های درمان این بیماری‌ها، نه تنها به تشخیص زودهنگام و درمان مؤثر کمک می‌کند، بلکه می‌تواند در پیشگیری از ابتلا به آنها نیز نقش مهمی ایفا کند.

در این مقاله، به بررسی جامع بیماری‌های شایع می‌پردازیم. با شناخت علل زمینه‌ساز این بیماری‌ها، می‌توانید از عوامل خطر دوری کرده و با تغییر سبک زندگی، احتمال ابتلا به آنها را کاهش دهید. همچنین، آشنایی با علائم هشدار دهنده هر بیماری، به تشخیص زودهنگام و شروع درمان مناسب کمک می‌کند و از پیشرفت بیماری و عوارض احتمالی آن جلوگیری می‌کند.

بیماری‌های شایع چیستند؟

بیماری‌های شایع به بیماری‌هایی گفته می‌شود که در یک جامعه یا منطقه جغرافیایی خاص، به طور گسترده و با فراوانی بالا رخ می‌دهند. این بیماری‌ها می‌توانند طیف وسیعی از بیماری‌های عفونی، غیرواگیر، حاد یا مزمن را شامل شوند. برخی از ویژگی‌های بیماری‌های شایع عبارتند از:

• شیوع بالا: بیماری‌های شایع در مقایسه با سایر بیماری‌ها، تعداد بیشتری از افراد را درگیر می‌کنند.
• تأثیر قابل توجه بر سلامت عمومی: این بیماری‌ها می‌توانند باعث مرگ و میر، ناتوانی، کاهش کیفیت زندگی و افزایش هزینه‌های بهداشتی شوند.
• عوامل خطر مشترک: بیماری‌های شایع اغلب دارای عوامل خطر مشترکی مانند سبک زندگی ناسالم، عوامل محیطی یا ژنتیکی هستند.
• قابلیت پیشگیری و کنترل: بسیاری از بیماری‌های شایع با تغییر سبک زندگی، واکسیناسیون، غربالگری و درمان به موقع قابل پیشگیری یا کنترل هستند.

برخی از بیماری‌های شایع عبارتند از:

• بیماری‌های عفونی: سرماخوردگی، آنفولانزا، عفونت‌های دستگاه گوارش، عفونت‌های دستگاه ادراری
• بیماری‌های غیرواگیر: بیماری‌های قلبی و عروقی (فشار خون، سکته قلبی، نارسایی قلبی)، دیابت، بیماری‌های تنفسی (آسم، آلرژی، COPD)، بیماری‌های عصبی (میگرن، آلزایمر، پارکینسون)، بیماری‌های روانی (افسردگی، اضطراب)، سرطان‌ها
• بیماری‌های شایع در گروه‌های سنی خاص: بیماری‌های شایع در کودکان (اگزما، آسم، اوتیسم)، بیماری‌های شایع در جوانان (آکنه، کم‌خونی، اختلالات تیروئید)، بیماری‌های شایع در میانسالان (فشار خون، دیابت، چاقی)، بیماری‌های شایع در سالمندان (پوکی استخوان، آرتروز، آلزایمر)

آشنایی با بیماری‌های شایع و راه‌های پیشگیری و کنترل آنها، برای حفظ سلامت فردی و عمومی بسیار حائز اهمیت است.

چرا آشنایی با بیماری‌های شایع مهم است؟

آشنایی با بیماری‌های شایع به دلایل زیر حائز اهمیت است:

1. حفظ سلامت فردی و عمومی:

• تشخیص زودهنگام: آشنایی با علائم بیماری‌های شایع، به تشخیص زودهنگام و شروع درمان مناسب کمک می‌کند. این امر می‌تواند از پیشرفت بیماری و عوارض احتمالی آن جلوگیری کند.
• پیشگیری: با شناخت عوامل خطر بیماری‌های شایع، می‌توانیم با تغییر سبک زندگی (تغذیه سالم، ورزش منظم، پرهیز از مصرف دخانیات و الکل) و رعایت بهداشت فردی، احتمال ابتلا به آنها را کاهش دهیم.
• واکسیناسیون: برخی از بیماری‌های شایع مانند آنفولانزا، سرخک و هپاتیت با واکسیناسیون قابل پیشگیری هستند. آگاهی از برنامه واکسیناسیون و انجام به موقع آن، نقش مهمی در حفظ سلامت فردی و عمومی دارد.

2. کاهش هزینه‌های بهداشتی و درمانی:

• درمان به موقع: تشخیص زودهنگام و درمان به موقع بیماری‌های شایع، می‌تواند هزینه‌های درمانی را کاهش دهد. بیماری‌های مزمن درمان نشده، اغلب نیاز به درمان‌های پیچیده و پرهزینه دارند.
• کاهش بار بیماری‌ها: پیشگیری از بیماری‌های شایع، می‌تواند بار بیماری‌ها را در جامعه کاهش دهد و به تخصیص منابع بهداشتی به سایر نیازهای درمانی کمک کند.

3. افزایش آگاهی و سواد سلامت:

• تصمیم‌گیری آگاهانه: آشنایی با بیماری‌های شایع، به افراد کمک می‌کند تا در مورد سلامت خود تصمیمات آگاهانه‌تری بگیرند. این شامل انتخاب سبک زندگی سالم، انجام غربالگری‌های لازم و پیگیری درمان‌های توصیه شده است.
• مشارکت در سلامت عمومی: افراد آگاه در مورد بیماری‌های شایع، می‌توانند در برنامه‌های پیشگیری و کنترل بیماری‌ها مشارکت کنند و به ارتقاء سلامت جامعه کمک کنند.

4. کاهش اضطراب و نگرانی:

• آگاهی از واقعیت‌ها: آگاهی از بیماری‌های شایع و راه‌های پیشگیری و درمان آنها، می‌تواند به کاهش اضطراب و نگرانی افراد در مورد ابتلا به این بیماری‌ها کمک کند.

به طور کلی، آشنایی با بیماری‌های شایع، ابزاری قدرتمند برای حفظ سلامت، پیشگیری از بیماری‌ها و ارتقاء کیفیت زندگی است. با افزایش آگاهی و دانش خود در این زمینه، می‌توانید نقش فعالی در حفظ سلامت خود و جامعه ایفا کنید.

عوامل مؤثر بر شیوع بیماری‌ها

شیوع بیماری‌ها تحت تأثیر عوامل متعددی قرار دارد که می‌توان آن‌ها را به سه دسته کلی تقسیم کرد:

1. عوامل مرتبط با عامل بیماری‌زا (پاتوژن):

• نوع پاتوژن: برخی پاتوژن‌ها (مانند ویروس‌ها، باکتری‌ها، قارچ‌ها و انگل‌ها) نسبت به سایرین قدرت بیماری‌زایی بیشتری دارند.
• توانایی انتقال: برخی پاتوژن‌ها به راحتی از فردی به فرد دیگر منتقل می‌شوند (مانند ویروس آنفولانزا)، در حالی که برخی دیگر نیاز به تماس نزدیک یا ناقل دارند.
• مقاومت به داروها: پاتوژن‌هایی که نسبت به داروهای موجود مقاومت پیدا کرده‌اند، می‌توانند باعث شیوع بیماری‌های مقاوم به درمان شوند.
• جهش و تغییر ژنتیکی: برخی پاتوژن‌ها می‌توانند با جهش و تغییر ژنتیکی، قدرت بیماری‌زایی خود را افزایش دهند یا به داروها مقاوم شوند.

2. عوامل مرتبط با میزبان (انسان یا حیوان):

• سیستم ایمنی: افراد با سیستم ایمنی ضعیف (مانند سالمندان، کودکان و افراد مبتلا به بیماری‌های مزمن) بیشتر در معرض ابتلا به بیماری‌ها هستند.
• تغذیه: سوءتغذیه و کمبود ویتامین‌ها و مواد معدنی می‌تواند سیستم ایمنی را تضعیف کرده و خطر ابتلا به بیماری‌ها را افزایش دهد.
• رفتارهای بهداشتی: عدم رعایت بهداشت فردی (مانند شستشوی دست‌ها) و بهداشت عمومی (مانند دفع بهداشتی زباله‌ها) می‌تواند باعث انتقال بیماری‌ها شود.
• سفر: سفر به مناطق با شیوع بالای بیماری‌ها، می‌تواند خطر ابتلا را افزایش دهد.
• تراکم جمعیت: در مناطق با تراکم جمعیت بالا، احتمال انتقال بیماری‌ها از فردی به فرد دیگر بیشتر است.

3. عوامل محیطی:

• آب و هوا: برخی بیماری‌ها در فصول یا مناطق خاص با آب و هوای گرم و مرطوب شایع‌تر هستند (مانند مالاریا).
• کیفیت آب و غذا: آب و غذای آلوده می‌توانند باعث انتقال بیماری‌های عفونی شوند.
• بهداشت محیط: عدم رعایت بهداشت محیط (مانند دفع نامناسب فاضلاب) می‌تواند باعث شیوع بیماری‌ها شود.
• حوادث طبیعی: بلایای طبیعی مانند سیل و زلزله می‌توانند باعث شیوع بیماری‌های عفونی شوند.
• تغییرات اقلیمی: تغییرات اقلیمی می‌تواند باعث تغییر الگوی پراکندگی برخی پاتوژن‌ها و ناقلین آن‌ها شود و خطر شیوع بیماری‌های جدید را افزایش دهد.

با شناخت این عوامل و اتخاذ تدابیر پیشگیرانه مناسب، می‌توان از شیوع بیماری‌ها جلوگیری کرده و سلامت عمومی را ارتقا بخشید.

بیماری‌های شایع عفونی را بشناسید

بیماری‌های عفونی شایع، بیماری‌هایی هستند که توسط میکروارگانیسم‌هایی مانند باکتری، ویروس، قارچ یا انگل ایجاد می‌شوند و به راحتی از فردی به فرد دیگر منتقل می‌شوند. این بیماری‌ها می‌توانند طیف وسیعی از علائم را ایجاد کنند و در برخی موارد، عوارض جدی به همراه داشته باشند. در ادامه به برخی از شایع‌ترین بیماری‌های عفونی می‌پردازیم:

1. سرماخوردگی و آنفولانزا:

• عامل بیماری‌زا: ویروس‌ها
• علائم: آبریزش بینی، گلودرد، سرفه، تب، بدن درد، خستگی
• راه‌های انتقال: تماس با فرد بیمار، قطرات تنفسی، سطوح آلوده
• پیشگیری: شستشوی دست‌ها، پوشاندن دهان و بینی هنگام سرفه یا عطسه، واکسیناسیون آنفولانزا

2. عفونت‌های دستگاه گوارش:

• عامل بیماری‌زا: باکتری‌ها، ویروس‌ها، انگل‌ها
• علائم: اسهال، استفراغ، درد شکم، تب
• راه‌های انتقال: مصرف آب یا غذای آلوده، تماس با فرد بیمار
• پیشگیری: شستشوی دست‌ها قبل از غذا و بعد از دستشویی، پخت کامل غذا، نوشیدن آب سالم

3. عفونت‌های دستگاه ادراری:

• عامل بیماری‌زا: باکتری‌ها
• علائم: سوزش ادرار، تکرر ادرار، درد زیر شکم
• راه‌های انتقال: ورود باکتری‌ها به مجرای ادرار
• پیشگیری: نوشیدن مایعات فراوان، تخلیه کامل مثانه، رعایت بهداشت فردی

4. سایر بیماری‌های عفونی شایع:

• هپاتیت: التهاب کبد (انواع A، B، C)
• سل: عفونت ریه‌ها
• مالاریا: بیماری انگلی منتقله از طریق نیش پشه
• بیماری‌های منتقله از طریق غذا: سالمونلا، کامپیلوباکتر، لیستریا

توجه: این فهرست تنها شامل برخی از بیماری‌های عفونی شایع است. بسیاری از بیماری‌های عفونی دیگر نیز وجود دارند که می‌توانند باعث مشکلات جدی شوند. در صورت مشاهده هرگونه علائم بیماری، به پزشک مراجعه کنید.

پیشگیری از بیماری‌های عفونی:

• شستشوی دست‌ها: یکی از مهم‌ترین راه‌های پیشگیری از بیماری‌های عفونی، شستشوی منظم دست‌ها با آب و صابون است.
• واکسیناسیون: واکسیناسیون می‌تواند از ابتلا به بسیاری از بیماری‌های عفونی جلوگیری کند.
• رعایت بهداشت فردی و عمومی: این شامل پخت کامل غذا، نوشیدن آب سالم، دفع بهداشتی زباله‌ها و اجتناب از تماس با افراد بیمار می‌شود.
• مراجعه منظم به پزشک: انجام آزمایش‌های دوره‌ای و معاینات پزشکی می‌تواند به تشخیص زودهنگام بیماری‌های عفونی و درمان به موقع آنها کمک کند.

بیماری‌های شایع غیرواگیر کدامند؟

بیماری‌های غیرواگیر (NCDs) به بیماری‌هایی گفته می‌شود که توسط عوامل عفونی ایجاد نمی‌شوند و معمولاً به تدریج و در طول زمان پیشرفت می‌کنند. این بیماری‌ها اغلب مزمن هستند و می‌توانند منجر به ناتوانی و مرگ زودرس شوند. برخی از شایع‌ترین بیماری‌های غیرواگیر عبارتند از:

1. بیماری‌های قلبی عروقی:

• فشار خون بالا (Hypertension): افزایش فشار خون در عروق که می‌تواند به قلب، مغز، کلیه‌ها و سایر اندام‌ها آسیب برساند.
• بیماری عروق کرونر قلب (CHD): تنگی یا انسداد عروق کرونر که خون را به قلب می‌رسانند.
• سکته مغزی (Stroke): قطع جریان خون به مغز که می‌تواند باعث آسیب مغزی شود.
• نارسایی قلبی (Heart failure): ناتوانی قلب در پمپاژ خون کافی برای تأمین نیازهای بدن.

2. دیابت (Diabetes):

• دیابت نوع 1: بیماری خودایمنی که در آن بدن انسولین تولید نمی‌کند.
• دیابت نوع 2: بیماری که در آن بدن به انسولین مقاومت نشان می‌دهد یا به اندازه کافی انسولین تولید نمی‌کند.

3. بیماری‌های تنفسی مزمن:

• بیماری مزمن انسدادی ریه (COPD): گروهی از بیماری‌های ریوی که باعث انسداد جریان هوا می‌شوند.
• آسم (Asthma): بیماری التهابی مزمن راه‌های هوایی که باعث تنگی نفس، خس خس سینه و سرفه می‌شود.

4. سرطان (Cancer):

• سرطان ریه، سینه، پروستات، روده بزرگ و معده از شایع‌ترین سرطان‌ها هستند.

5. بیماری‌های عصبی:

• آلزایمر (Alzheimer’s disease): بیماری پیشرونده مغز که باعث زوال عقل می‌شود.
• پارکینسون (Parkinson’s disease): بیماری پیشرونده سیستم عصبی که باعث لرزش، سفتی عضلات و مشکلات حرکتی می‌شود.

6. بیماری‌های روانی:

• افسردگی (Depression): اختلال خلقی که باعث احساس غم، ناامیدی و از دست دادن علاقه به فعالیت‌های لذت‌بخش می‌شود.
• اختلالات اضطرابی (Anxiety disorders): گروهی از اختلالات روانی که با نگرانی و ترس بیش از حد مشخص می‌شوند.

عوامل خطر بیماری‌های غیرواگیر:

• سبک زندگی ناسالم: تغذیه نامناسب، عدم فعالیت بدنی، مصرف دخانیات و الکل
• عوامل ژنتیکی: سابقه خانوادگی برخی بیماری‌ها
• عوامل محیطی: آلودگی هوا، قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی مضر

پیشگیری و کنترل بیماری‌های غیرواگیر:

• تغییر سبک زندگی: تغذیه سالم، ورزش منظم، پرهیز از مصرف دخانیات و الکل، مدیریت استرس
• غربالگری: تشخیص زودهنگام بیماری‌های غیرواگیر می‌تواند به درمان مؤثرتر و بهبود نتایج کمک کند.
• درمان به موقع: پیروی از برنامه درمانی توصیه شده توسط پزشک می‌تواند به کنترل بیماری و جلوگیری از عوارض کمک کند.

با آگاهی از بیماری‌های غیرواگیر و عوامل خطر آنها، می‌توانید اقدامات لازم را برای پیشگیری و کنترل این بیماری‌ها انجام دهید و سلامت خود را حفظ کنید.

بیماری‌های شایع در گروه‌های سنی مختلف

بیماری‌های شایع در گروه‌های سنی مختلف، به دلیل تفاوت در ساختار بدنی، سبک زندگی و عوامل محیطی، متفاوت هستند. در ادامه، به برخی از بیماری‌های شایع در هر گروه سنی اشاره می‌کنیم:

بیماری‌های شایع در کودکان:

• عفونت‌های تنفسی: سرماخوردگی، آنفولانزا، برونشیت
• عفونت‌های گوش: اوتیت میانی
• بیماری‌های گوارشی: اسهال، استفراغ، یبوست
• بیماری‌های پوستی: اگزما، آلرژی‌های پوستی
• اختلالات رشدی: اوتیسم، اختلال نقص توجه و بیش‌فعالی (ADHD)
• آسم
• بیماری‌های عفونی دوران کودکی: سرخک، اوریون، سرخجه، آبله مرغان

بیماری‌های شایع در نوجوانان و جوانان:

• آکنه: جوش‌های صورت و بدن به دلیل تغییرات هورمونی
• اختلالات خوردن: بی‌اشتهایی عصبی، پرخوری عصبی
• افسردگی و اضطراب: به دلیل تغییرات هورمونی، فشارهای اجتماعی و تحصیلی
• آسیب‌های ورزشی: شکستگی‌ها، رگ به رگ شدن‌ها، پیچ خوردگی‌ها
• اختلالات تیروئید: پرکاری یا کم‌کاری تیروئید
• کم خونی

بیماری‌های شایع در میانسالان:

• فشار خون بالا: افزایش فشار خون در عروق
• دیابت نوع 2: مقاومت به انسولین یا تولید ناکافی انسولین
• بیماری‌های قلبی عروقی: بیماری عروق کرونر قلب، سکته قلبی، نارسایی قلبی
• چاقی: افزایش وزن بیش از حد
• بیماری‌های استخوان و مفاصل: آرتروز، پوکی استخوان
• سرطان: انواع مختلف سرطان، به ویژه سرطان سینه، پروستات، روده بزرگ و ریه
• بیماری‌های گوارشی: رفلاکس معده، سندرم روده تحریک‌پذیر

بیماری‌های شایع در سالمندان:

• بیماری‌های قلبی عروقی: فشار خون بالا، بیماری عروق کرونر قلب، سکته قلبی، نارسایی قلبی
• بیماری‌های مزمن تنفسی: COPD، آسم
• آرتروز: التهاب و درد مفاصل
• پوکی استخوان: کاهش تراکم استخوان
• بیماری‌های عصبی: آلزایمر، پارکینسون، سکته مغزی
• اختلالات بینایی و شنوایی: آب مروارید، دژنراسیون ماکولا، کاهش شنوایی
• سرطان: انواع مختلف سرطان، به ویژه سرطان پروستات، سینه و روده بزرگ
• افسردگی: به دلیل تنهایی، از دست دادن عزیزان، مشکلات سلامتی

راهکارهای پیشگیری از بیماری‌های شایع

پیشگیری از بیماری‌های شایع، کلید حفظ سلامتی و بهبود کیفیت زندگی است. با اتخاذ رویکردهای پیشگیرانه، می‌توانید خطر ابتلا به بسیاری از بیماری‌ها را کاهش دهید و از عوارض آنها جلوگیری کنید. در ادامه، راهکارهای پیشگیری از بیماری‌های شایع را بر اساس دسته‌بندی آنها بررسی می‌کنیم:

1. پیشگیری از بیماری‌های عفونی:

• شستشوی دست‌ها: دست‌ها را به طور مرتب با آب و صابون بشویید، به ویژه قبل از غذا، بعد از دستشویی و پس از تماس با افراد بیمار.
• واکسیناسیون: برنامه واکسیناسیون توصیه شده را دنبال کنید تا از ابتلا به بیماری‌های قابل پیشگیری با واکسن مانند آنفولانزا، سرخک و هپاتیت جلوگیری کنید.
• رعایت بهداشت فردی و عمومی: از تماس نزدیک با افراد بیمار خودداری کنید، دهان و بینی خود را هنگام سرفه یا عطسه بپوشانید، از ظروف و وسایل شخصی مشترک استفاده نکنید و بهداشت محیط را رعایت کنید.
• مصرف آب و غذای سالم: از مصرف آب و غذای آلوده خودداری کنید، میوه‌ها و سبزیجات را قبل از مصرف بشویید و غذا را به طور کامل بپزید.

2. پیشگیری از بیماری‌های غیرواگیر:

• تغذیه سالم: از یک رژیم غذایی متعادل و متنوع پیروی کنید که شامل میوه‌ها، سبزیجات، غلات کامل، حبوبات، پروتئین‌های کم چرب و لبنیات کم چرب باشد. از مصرف غذاهای فرآوری شده، پرچرب، پرنمک و شیرین خودداری کنید.
• فعالیت بدنی منظم: حداقل 150 دقیقه در هفته فعالیت بدنی با شدت متوسط (مانند پیاده‌روی سریع) یا 75 دقیقه فعالیت بدنی با شدت بالا (مانند دویدن) داشته باشید.
• پرهیز از مصرف دخانیات
• کنترل وزن: وزن خود را در محدوده سالم نگه دارید. اگر اضافه وزن دارید، با پزشک خود در مورد راه‌های کاهش وزن سالم مشورت کنید.
• مدیریت استرس: استرس می‌تواند خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی عروقی، افسردگی و سایر بیماری‌های مزمن را افزایش دهد. برای مدیریت استرس، می‌توانید از تکنیک‌های آرام‌سازی مانند یوگا، مدیتیشن و تنفس عمیق استفاده کنید.
• غربالگری منظم: برای تشخیص زودهنگام بیماری‌های غیرواگیر، به طور منظم آزمایش‌های غربالگری مانند اندازه‌گیری فشار خون، قند خون و کلسترول را انجام دهید.

چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟

مراجعه به پزشک در زمان مناسب می‌تواند به تشخیص زودهنگام بیماری‌ها، درمان مؤثر و جلوگیری از عوارض جدی کمک کند. در صورت مشاهده هر یک از علائم زیر، بهتر است در اسرع وقت به پزشک مراجعه کنید:

علائم عمومی:

• تب بالا و مداوم (بیش از 38 درجه سانتیگراد): به خصوص اگر با علائم دیگری مانند لرز، تعریق، سردرد یا ضعف همراه باشد.
• درد شدید و غیرقابل تحمل: در هر قسمت از بدن، به ویژه درد قفسه سینه، سر، شکم یا کمر.
• کاهش وزن غیرعادی و بدون دلیل: کاهش وزن قابل توجه بدون تغییر در رژیم غذایی یا فعالیت بدنی.
• خستگی مفرط و مداوم: احساس خستگی شدید که با استراحت بهبود نمی‌یابد.
• تغییرات در الگوی خواب: بی‌خوابی یا خواب آلودگی بیش از حد.
• تغییرات در اشتها: کاهش یا افزایش اشتها.
• تغییرات در خلق و خو: افسردگی، اضطراب، تحریک‌پذیری.
• مشکلات حافظه و تمرکز: فراموشی، گیجی، مشکل در تمرکز.

علائم اختصاصی:

• سرفه مداوم: به خصوص اگر با خلط خونی، تنگی نفس یا درد قفسه سینه همراه باشد.
• تنگی نفس: مشکل در تنفس، به ویژه در هنگام فعالیت یا دراز کشیدن.
• درد قفسه سینه: درد یا فشار در قفسه سینه، به ویژه اگر با تنگی نفس، تعریق یا حالت تهوع همراه باشد.
• تپش قلب: احساس ضربان قلب سریع یا نامنظم.
• سرگیجه یا غش: احساس سبکی سر، منگی یا از دست دادن هوشیاری.
• تهوع، استفراغ یا اسهال مداوم: به خصوص اگر با تب، درد شکم یا کاهش وزن همراه باشد.
• مشکلات ادراری: سوزش ادرار، تکرر ادرار، تغییر در رنگ یا بوی ادرار.
• تغییرات پوستی: بثورات پوستی، خارش، زخم‌های غیرقابل التیام.
• تغییرات در بینایی یا شنوایی: تاری دید، دوبینی، کاهش شنوایی.
• مشکلات بلع: درد یا مشکل در بلع غذا یا مایعات.

علائم هشدار دهنده در کودکان:

• تب بالا در نوزادان (زیر 3 ماه): حتی اگر علائم دیگری نداشته باشند.
• گریه بی‌وقفه و غیرقابل تسکین: به خصوص اگر با تب، استفراغ یا بی‌حالی همراه باشد.
• مشکلات تنفسی: تنفس سریع، خس خس سینه، کبودی لب‌ها یا ناخن‌ها.
• تشنج: حرکات غیرارادی و لرزش بدن.
• بی‌حالی و عدم واکنش: عدم تمایل به بازی، بی‌قراری، خواب آلودگی بیش از حد.

مراجعه منظم به پزشک:

حتی اگر هیچ علائمی ندارید، مراجعه منظم به پزشک برای انجام معاینات و آزمایش‌های دوره‌ای می‌تواند به تشخیص زودهنگام بیماری‌ها و پیشگیری از عوارض آنها کمک کند. برنامه مراجعه منظم به پزشک با توجه به سن، جنس، سابقه خانوادگی و عوامل خطر دیگر تعیین می‌شود.

در زیر چند منبع بین‌المللی معتبر برای مطالعه بیشتر در زمینه بیماری‌های شایع به همراه لینک آنها آورده شده است:

1. سازمان جهانی بهداشت (WHO):

• وبسایت: https://www.who.int/

2. مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌ها (CDC):

• وبسایت: https://www.cdc.gov/